**** Dit is een eerste testversie waarvoor we met verschillende diensten de krachten gebundeld hebben. Dit materiaal nog niet verder verspreiden aub. ****
Mijn kind wordt 18 jaar - Wat nu?
Start van leven als volwassene
Veel vragen én kansen
De overgang naar het leven als volwassene roept veel nieuwe vragen op.
Wat na school? Hoe zien de dagen er dan uit? Nog verder leren, werken, vrijwilligerswerk, dagbesteding?
Waar wonen?
Meer eigen weg gaan?
Meer beslsissingen zelf nemen?
Eigen inkomen?
Welke verdere stappen zetten in zelfredzaamheid?
Op zoek gaan naar gepaste hulp en ondersteuning voor volwassenen? Wat is daarin belangrijk?
Hoe krijgen we zicht op wat mogelijk is? Met of zonder budget?
Relaties en sociale contacten met anderen?
Veel om over na te denken en te verkennen.
Veel vraagtekens en onzekerheden. Dit brengt vaak onrust, onzekerheid en angst.
Het biedt ook heel wat kansen, bijvoorbeeld doordat de schoolse omgeving wegvalt en er meer tijd en ruimte komt voor andere dingen. En daarin stappen kan heel deugddoenend zijn.
Wat is voor je jongere/jongvolwassene belangrijk op dit moment? Wat maakt hem/haar blij op dit moment?
Wat zijn de sterktes en talenten? En welke kunnen verder ontwikkeld en ingezet worden?
Op welke plekken en bij welke mensen komt hij/zij graag?
Wat wil je jongere voor anderen betekenen?
Welke ondersteuning helpt om een goed leven te leiden?
Het ZorgPadKompas heeft op dit moment informatie over wonen gebundeld en brengt je een eerste overzicht over belangrijke stappen en procedures hieronder.
Je cockpit versterken (afwegen keuzes, plannen, mogelijkheden en perspectieven verruimen, netwerk vergroten, feedback,…)
Wanneer er wordt nagedacht over de toekomst is het goed en belangrijk dat je dit niet alleen hoeft te doen. Er zijn verschillende personen en organisaties die mee kunnen nadenken, plannen, keuzes afwegen, mogelijkheden en perspectieven kunnen verruimen, netwerken kunnen vergroten en feedback kunnen geven.
Hieronder geven we enkele mogelijkheden van organisaties en/of personen.
met vriend(en), familie, vrijwilliger(s)
met personen waar jij als ouder en je jongere zich goed bij voelen
Lus VZW: is gratis. Lus VZW zoekt samen naar een netwerk die mee kan nadenken over thema's die jij belangrijk vindt.
Eigen Kracht Centrale (EKC) is gratis. EKC brengt alle belangrijke personen rond iemand samen om een plan uit te werken.
JAC (voor jongeren)/ CAW(voor ouders en volwassenen) is gratis. Zij helpen bij alle soorten vragen die te maken hebben met welzijn.
De sociaal assistentie/maatschappelijk werker van het ziekenfonds
iemand van school/MFC
OCMW in je gemeente
Andere ouders:
via verschillende organisaties: workshop van Magenta, gezin en handicap, ouders voor inclusie, de ouders, verschillende handicapspecifieke oudergroepen: trefpunt zelfhulp
Dienst ondersteuningsplan(DOP): Deze dienst is gratis. Ze denken samen met de persoon met extra zorgnoden en zijn/haar netwerk na over de toekomst.
Aandachtspunt: Als je persoon volgend budget (PVB) hebt ontvangen dan heb je geen recht meer op deze dienst
Let op: Soms is de wachttijd om te kunnen starten lang.
Plan voor uw goed leven. Een hulpmiddel om zicht te krijgen op wat is een goed leven en goede ondersteuning voor jou: Mijn ondersteuningsplan.be
Coach die je mee begeleid. Prijs afhankelijk van de coach.
Zoek een coach in je buurt via vind een coach of vraag een tip aan anderen
let op: dit is geen garantie dat deze coach bij jou/jullie past
Psychotherapie (psycholoog, psychotherapeut, orthopedagoog). Prijs afhankelijk van de psychotherapeut.
Zoek een psychotherapeut in je buurt via vind een therapeut of vraag een tip aan anderen
let op: dit is geen garantie dat deze therapeut bij jou/jullie past
Voor Brussel specifiek: In Brussel is er een verschil tussen het Franstalige en Nederlandstalige. Het gespecialiseerde Franstalige aanbod is ruimer.
https://handicap.brussels/nl : dit is een website die een overzicht geeft van wat er mogelijk is in Brussel. Let op: enkel het Franstalig of BiCo aanbod staat hier op, dus niet het nederlandstalige VAPH aanbod)
Belangrijke stappen en procedures
Er zijn drie onderdelen waar er bepaalde stappen in kunnen genomen worden als je kind meerderjarig wordt:
alle rechten en verantwoordelijkheden of is er bescherming nodig?
Inkomen
Ondersteuning
Alle rechten en verantwoordelijkheden of is er bescherming nodig?
Wanneer je 18 jaar bent, ben je in België officieel meerderjarig. Dit brengt diverse rechten en verantwoordelijkheden met zich mee. Het kan soms noodzakelijk zijn om beschermingsmaatregelen te treffen.
Meer info komt later. Nog in ontwikkeling (burgerrechten, zorgvolmacht, bewindvoering)
Inkomen
Wanneer je kind 18 jaar wordt, kunnen de manieren waarop het inkomen wordt verkregen veranderen.
Wat kan je doen vanaf 17 jaar?
Inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT) / Integragtietegemoetkoming (IT) aan te vragen bij FOD Sociale zekerheid
Een goed aanvraagdossier, vraagt ook wel de nodige voorbereiding, dus het is handig om daar goed op tijd mee te beginnen
Testers: graag 3 webpagina’s bekijken en vergelijken aub:
Tegemoetkomingen | Handicap Belgium
Makkelijk te lezen | Handicap Belgium
Onze website in gebarentaal (VGT) | Handicap BelgiumWanneer je zorgtoeslag ontvangt kan je kiezen of dat deze blijft doorlopen tot 21 jaar of dat je IVT/IT aanvraagt. Je kan laten berekenen wat het voordeligste is.
Wie kan dit voor jou berekenen? FOD sociale zekerheid en gebruikersorganisaties
Wat kan je doen vanaf 18 jaar?
Je jongere kan fiscaal ten laste bij jou blijven. Vanaf 66% handicap volgens FOD, is er de mogelijkheid om je kind ook als volwassene fiscaal ten laste te blijven nemen. Je geeft dat aan op je belastingsbrief. meer info Kinderen en personen ten laste met een beperking | FOD Financiën
Je jongere kan zichzelf aansluiten bij een ziekenkas of hulpkas. Je jongere kan tot max. 25 jaar ingeschreven blijven bij de ouders. meer info Ziekteverzekering | Vlaanderen.be
Zal je jongere ooit een woning wensen om alleen te gaan wonen? Inschrijven voor sociale woning kan al vanaf 18 jaar. En omwille van de lange wachttijden goed om al vroeg in orde te maken als dat voor je kind later nodig zou zijn. meer info Inschrijven voor een sociale woning | Vlaanderen.be
Het niet ongewoon dat een meerderjarige met beperking nog onder het dak bij de ouders blijft wonen. Dan worden zij beschouwd als samenwonend. De inkomens worden dan samengeteld, waardoor je kind een lagere inkomensvervangende uitkering of mindere sociale voordelen kan krijgen.
Zorgwonen kan dan een oplossing zijn: 1 of 2 personen kunnen zorgwonen (bijwonen) in een eengezinswoning en fiscaal aparte domicilies hebben waardoor de inkomens niet samengeteld worden.Aandachtspunten bij zorgwonen:
Fysische verhuisbeweging noodzakelijk
Er zijn geen verbouwingen nodig,
wel een melding via gemeente (zorgwonen bestaat niet in Brussel)
Bij een mobiele unit in de tuin is het zorgwonen tijdelijk: voor 3 jaar, verlenging mogelijk tot 6 jaar
Wanneer het zorgwonen in het bestaande (bij-)gebouw is kan het zolang duren als de zorgsituatie duurt
Ondersteuning
= zijn de middelen die je ontvangt om hulp en ondersteuning in te kopen.
Reguliere hulp: Je kan altijd zoals iedere burger beroep doen op reguliere hulp (dokter, CAW, psycholoog,…)
Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH): zowel bij de minderjarige hulp als bij de meerderjarige hulp kan je beroep doen op de handicap specifieke hulp die rechtstreeks toegankelijk is.
voor meer info: Ondersteuning voor meerderjarigen | VAPH
Wat bij de minderjarige hulp niet rechtstreeks toegankelijke hulp was, wordt bij de meerderjarige hulp Persoonsvolgend budget (PVB). Dit dient aan gevraagd te worden. Je kan de aanvraag doen vanaf 17 jaar en dient voor 65 jaar te worden aangevraagd.
voor meer info en info rond de aanvraag: Persoonsvolgend budget na jeugdhulp | VAPH
je wordt op basis van je ondersteuningsnood ingedeeld in prioriteitengroepen. Afhankelijk van in welke groep je wordt ingedeeld, kan je langer op je PVB moeten wachten.
PVB na jeugdhulp (vroegere zorgcontinuiteit).
Wanneer je als minderjarige een Persoonlijk Assistentie Budget (PAB) ontving of in een multifunctioneel centrum (MFC) verbleef of in een centrum voor ernstige gedrags- en emotionele stoornissen (GES+-voorziening) en je voldoet aan de voorwaarden dan kan je aanmerking komen om het PVB sneller te ontvangen (lees: je hoeft niet op de wachtlijst te staan).
Je krijgt dan dezelfde middelen in PVB als je ervoor ontving. Indien je meer hulp vraagt voor de toekomst dan zal je enkel voor deze meervraag wel op de wachtlijst komen te staan.
voor meer info: Persoonsvolgend budget na jeugdhulp | VAPH
Kijk ook even op woonondersteuning om een overzicht te hebben van mogelijke ondersteuningen, deze zijn niet enkel van toepassing op wonen specifiek.
Op zoek naar een antwoord op een concrete vraag
Ben je op zoek naar een antwoord op een concrete vraag, bel 1700 met je concrete vraag.
Of zoek een antwoord via een website
de website van de vlaamse overheid
om zicht te krijgen op welke rechten je in aanmerking kan komen
Zorgwijs | Dé gids voor je (PVF-)budget
overzicht van rechtstreeks toegankelijk hulp en hulp in te kopen met PVB
Zelfhulpgroepen in Vlaanderen | Trefpunt Zelfhulp
overzicht van alle zelfhulpgroepen